Een voor velen bekend beeld uit de recente arbeidsgeschiedenis is de prikklok. Veelal werd deze gebruikt bij fabrieken. De werknemers steken een kartonnen kaart in de prikklok en er wordt een stempel met datum en tijd geplaatst op de kaart. Aan het einde van de werkdag doet de werknemer hetzelfde nogmaals. Zo worden de werkuren van een medewerker geregistreerd.
Gaan we meer terug de tijd in? Het Europees Hof van Justitie oordeelde dat de werkgever beter de uren van werknemers moet registreren.
In feite niet, want dit is niets nieuws, dit moeten bedrijven allang doen.
De wetgeving
In de Arbeidstijdenwet is vastgelegd hoeveel uren een werknemer maximaal per dag en per week mag werken en hoeveel rust er minimaal gehouden moet worden. Ook staat in deze wet dat de werkgevers de werkuren moeten registreren. Dat laatste geldt alleen bij werknemers die minder dan 3x het minimumloon verdienen (dat is tegen de € 59 000,- per jaar), tenzij zij onder een cao vallen waarin zulke afspraken zijn gemaakt.
Overuren
Als werktijden geregistreerd worden, dan kunnen ook overuren inzichtelijk worden.
Iets is pas overwerken als de leidinggevende er expliciet om vraagt. Deze uren overwerken dienen dan ook extra betaald te worden. Structureel een uur langer werken, is dus niet overwerken.
Een werkgever mag een werknemer vragen om overwerk te doen ‘binnen het redelijke. Wat redelijk is hangt af van het soort werk en van de situatie. Bij een naderende deadline bijvoorbeeld, mag een werkgever flexibiliteit van de werknemer verwachten.
Of de werkgever in jouw situatie nu wel of niet bij dient te houden hoeveel uren je maakt, je mag van een werkgever verwachten dat hij in de gaten houdt of je structureel te veel uren maakt of dat iemand uit zichzelf hard werkt.
Drukke beroepen
In verschillende branches wordt overwerken steeds normaler. Dit blijkt onder andere uit onderzoek door het Centraal Bureau voor Statistiek. 29% van de ondervraagde werknemers tussen de 15 en 75 jaar, gaf aan soms of regelmatig over te werken. Onder managers wat dit percentage het hoogst met maar liefst 58%. Zij geven aan regelmatig langer door te werken.
Ook bij mensen met een pedagogisch beroep (zoals docenten, onderwijsassistenten) ligt dit percentage relatief hoog. In deze sector geeft 44% aan geregeld over te werken.
Daarnaast geeft ruim een derde van de ondervraagde werknemers aan helemaal niet over te werken.
Registreren met prikklok?
In de wetgeving is opgenomen dat werknemers de uren van de werknemers moet registreren, maar de wet zegt niet hoe dit moet gebeuren. Voor de EU-lidstaten geldt dat het verplicht is een objectief en betrouwbaar systeem daarvoor te gebruiken.
Maar de ouderwetse prikklok is hiervoor geen kanshebber.
Bron:
Sterk, A. (2019, 22 mei). Gaat de moderne werknemer straks weer als vanouds inklokken? Van: https://www.nrc.nl/nieuws/2019/05/22/maakt-de-prikklok-zijn-rentree-a3961173
