De jaarlijkse beoordeling is voor veel mensen een spannend moment. In veel gevallen vormt niet alleen je werkgever een mening over je functioneren, maar krijg je ook feedback van collega’s én moet je jezelf beoordelen. Tijd voor zelfreflectie dus. Wat doe je als je werkgever en jij niet op één lijn liggen? 

Een functioneringsgesprek is volgens de wet niet verplicht. Toch doen werkgevers er goed aan om stil te staan bij het functioneren van elk individu. In veel gevallen heeft zo’n beoordeling ook invloed op eventuele salarisverhoging of een (vast) contract. Als je werkgever je wil ontslaan, moet je manager kunnen aantonen dat de ontevredenheid met jou is besproken en dat je de kans hebt gekregen om te verbeteren. Allemaal redenen om het functioneren van medewerkers minimaal een keer per jaar te bespreken en deze gesprekken vast te leggen.

Ontvang jij een slechte beoordeling, maar sta je daar niet achter? Dit kun je doen.

1. Rustig blijven ademen

Veel mensen vinden het lastig om een slechte beoordeling te ontvangen. Je kan bijvoorbeeld bang zijn om je inkomstenbron te verliezen of het zorgt voor een grote deuk in je ego. Het is daarom belangrijk om je hoofd koel te houden. Als je primair gaat reageren is de kans groot dat in je emotie schiet en daardoor misschien dingen zegt waar je later spijt van krijgt. Haal dus even diep adem en laat de informatie die je zojuist hebt ontvangen even bezinken.

2. Vraag door

Schiet niet meteen in de verdediging, maar vraag eerst door. Waarom vind je werkgever je functioneren ondermaats? Welke voorbeelden kan hij geven en kan hij uitleggen wat je in die situatie(s) beter had kunnen doen? Door eerst meer informatie in te winnen, verklein je de kans op communicatieproblemen.

3. Spreek je onvrede uit

Na het doorvragen heb je een goed beeld van wat je werkgever bedoelt. Sluit dit nog steeds niet aan op je eigen ervaringen? Spreek dan je onvrede uit. Het kan moeilijk zijn om hierover in gesprek te gaan, maar het is belangrijk om voor jezelf op te komen. Zet daarom niet zomaar een handtekening om in te stemmen met de beoordeling, maar ben duidelijk over je eigen beleving van de situatie. Als je daar wat meer tijd voor nodig hebt, kun je ook aangeven dat je het moet laten bezinken en even wat tijd nodig hebt voordat je kunt reageren. 

4. Ken je rechten

In veel gevallen vraagt je manager om een beoordelings- of gespreksverslag te ondertekenen. Weet dat er een verschil is tussen ondertekenen voor ‘gezien’ en tekenen voor instemming. Als je het niet eens bent met je beoordeling is het belangrijk dat je zelf de controle houdt over wat er precies je dossier in gaat. Als medewerker heb je het recht om je personeelsdossiers in te zien en notities te laten toevoegen. Zo kun je een beoordeling dus wel ondertekenen voor ‘gezien’ en vragen om jouw bezwaar ook op te nemen in je dossier. Mocht er ooit een juridisch geschil ontstaan tussen jullie, dan heb je jouw kant van het verhaal in ieder geval goed vastgelegd.

5. Maak concrete afspraken

Als je beoordeling niet (helemaal) positief is, vraag je werkgever dan naar verbeterpunten. Wat moet je precies doen om te zorgen dat de volgende beoordeling wél positief is? Laat zien dat je aan jezelf wil werken en open staat voor verbetering. Maak direct goede afspraken over wat je moet doen om te verbeteren, wanneer dit opnieuw beoordeeld wordt en wat het falen of slagen betekent voor je dossier, contract en salaris. Zo weet je precies waar je aan toe bent.

6. Wees realistisch

Je weet nu wat je moet doen om tot een positieve beoordeling te komen, dus het is tijd om te bedenken of dit realistisch is. Kun je daadwerkelijk verbeteren? Past je huidige functie eigenlijk wel bij je? Of stelt je werkgever belachelijk hoge eisen? Je staat voor een belangrijke keuze: er volledig voor gaan, of concluderen dat je eigenlijk niet op je plek zit. Is dat laatste het geval, dan kun je beter op zoek gaan naar een nieuwe baan.

7. Neem initiatief 

Welke keuze je ook maakt, zorg dat het initiatief bij jou blijft. Je kan je soms machteloos voelen na een slechte beoordeling, maar het is belangrijk om zelf de controle te nemen over de situatie. Doe wat je kan om verbetering te realiseren. Het is heel normaal als je hier wat hulp bij nodig hebt, bijvoorbeeld van een collega of door middel van coaching. Maak een actieplan en zet de juiste stappen om de situatie te verbeteren. Nogmaals: vechten voor je baan is niet altijd de beste optie. Bedenk goed waar jij over een jaar wil staan en hoe dit traject je daarbij kan helpen. Jij hebt de touwtjes in handen. 

Hulp nodig?

Ben jij tot de conclusie gekomen dat de functie of het bedrijf toch niet zo goed bij je past? Geen paniek, Tosserams is hier om je te helpen. Tosserams zet niet de vacature, maar de persoon centraal in de zoektocht naar een nieuwe baan. Lees meer over deze unieke werkwijze.